De EU regelde coronavaccins voor haar burgers. Dit lijkt een nobele zaak. Maar er zitten ook duistere kanten aan deze megadeals. Kan dit zomaar zonder gevolgen blijven?
Wat is er mis?
Samengevat mankeert er nogal wat aan de Europese vaccindeals:
- onderhandelingen niet transparant
- contracten geheim (aansprakelijkheid, levering, kosten)
- kosten zeer hoog
- beperkte effectiviteit vaccins
Schimmig
Transparant handelen is de norm. Rondom de vaccindeals hangt echter heel wat mist. Zo regelde EU-voorzitter Ursula von der Leyen het een en ander per sms met Pfizer, maar de sms’jes blijven nog altijd geheim. Terwijl het hier zo ongeveer om de belangrijkste contracten in de geschiedenis van de EU gaat.
De Europese Ombudsman heeft dit gebrek aan transparantie onlangs sterk veroordeeld:
NRC 28-1-2022: “De Europese Commissie wordt door de Ombudsman van de EU scherp veroordeeld voor haar gebrek aan transparantie. Onder meer sms’jes tussen voorzitter Von der Leyen en de topman van Pfizer hadden wel degelijk opgeslagen en geopenbaard moeten worden.”
Transparantie hoort natuurlijk bij goed bestuur. Laat het juist de EU zijn die richtlijnen vaststelt om transparantie te eisen van burgers, organisaties en bedrijven.
Zwartgelakte contracten
Tel hierbij op dat deze contracten grotendeels geheim zijn en dat de fabrikanten gevrijwaard zijn voor aansprakelijkheid voor gebreken aan de vaccins.
Europarlementariër Manon Aubry liet vorig jaar al zien hoe weinig transparant zo’n contract is:
In 2019 vaardigde de Wereldgezondheidsorganisatie een speciale resolutie uit voor meer transparantie bij medicijnendeals. De Europese Commissie lijkt dit nog niet opgepakt te hebben:
Trouw 8-1-2021 “In een resolutie uit 2019 riep de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) haar lidstaten op maatregelen te nemen die leiden tot transparantie over prijsafspraken in publieke medicijnendeals. Aan deze oproep heeft de Europese Commissie tot op de dag van vandaag geen gehoor gegeven.”
Ook experts benadrukken dat er meer openheid van zaken nodig is:
AD 22-9-20: ‘Het kabinet moet openheid van zaken geven over de tot staatsgeheim gebombardeerde deals over een coronavaccin, stellen experts. Vooral aansprakelijkheid voor bijwerkingen is een heikel punt.’
EU is gouden gans
De vaccinfabrikanten harken miljarden binnen. Hun morele kompas is gericht op hun portemonnee. Afgelopen jaar zijn de vaccinprijzen van Pfizer en Moderna ook nog eens verhoogd naar ongeveer € 20 per dosis. En intussen heeft het vaccin zich ontwikkeld tot een abonnement, omdat de vaccins kort blijken te werken.
Skipr 1-8-2021: “Farmaceuten Pfizer en Moderna hebben de prijzen voor hun coronavaccins verhoogd in een nieuwe deal met de Europese Unie. Dat meldt de Britse zakenkrant Financial Times, dat het contract heeft ingezien. Het gaat in totaal om de levering van 2,1 miljard doses tot begin 2023: 1,8 miljard van Pfizer en 300 miljoen van Moderna.”
De farmaceuten hebben een ijzersterke marktpositie en realiseren vette boekwinsten door de gecreëerde afhankelijkheid van de vaccins. De netto winst van Pfizer over 2021 bedroeg circa 19 miljard euro.
In deze korte reportage van RTL-Z Nieuws uit 2018 wordt uitgelegd hoe het zit met de machtspositie van farmaceuten:
Effectiviteit vaccins
Ten slotte is duidelijk geworden dat de vaccins slechts ten dele effectief zijn en dat ze zeer ernstige bijwerkingen kunnen hebben. De forse oversterfte in landen met een hoge vaccinatiegraad leidt tot verdere ongerustheid. Diepgaand onderzoek dat deze zorgen zou kunnen wegnemen, lijkt niet van de grond te komen.
De vaccins worden gepusht op straffe van uitsluiting en boetes. Off-label medicatie die goede resultaten laat zien in o.a. India en Japan is verboden in de EU. Wetenschappers die twijfelen aan de werking van de vaccins krijgen te maken met censuur en cancelling.
Kookpunt nadert
De dubieuze vaccindeals ondermijnen het vertrouwen in de EU, zeker in combinatie met alle coronamaatregelen waar de gemiddelde burger inmiddels ook schoon genoeg van heeft. De meeste volksvertegenwoordigers laten het erbij zitten. Dit mag gerust teleurstellend genoemd worden. We zullen zien wat de komende Europese verkiezingen in 2024 ons brengen.